Από TV24 Team

Μαγικές συνταγές στην τηλεόραση δεν υπάρχουν. Η ελληνική παραγωγή πάντοτε εμπνεόταν και αντλούσε θέματα μέσα από το κοινωνικό υλικό, επιχειρώντας άλλοτε να το αναπαραστήσει και να του δώσει μορφή, άλλοτε πάλι να το αποδοκιμάσει ή απλά να το περιγράψει.

Η κοινωνία σήμερα αλλάζει ραγδαία, επιταχυνόμενη μαζί της και η μυθοπλασία, η οποία πλέον διαπερνά την ελληνική πραγματικότητα και βρίσκει πρόσφορο υλικό. Οι περισσότερες ιστορίες που αφηγούνται οι σειρές αφορούν καταστάσεις που αποτελούν προσομοίωση του σήμερα χωρίς να το εξιδανικεύουν. Στον ΣΚΑΪ για παράδειγμα, η δραματική σειρά «Γλυκάνισος» θίγει το μεταναστευτικό ζήτημα, την παράνομη διακίνηση ανθρώπων και τις συνθήκες διαβίωσής τους μέσα από τον έρωτα δύο νέων που ανήκουν σε εντελώς διαφορετικούς κόσμους, ενός Ελληνα-χριστιανού και μιας Σύριας-μουσουλμάνας.

Γλυκάνισος σειρά ΣΚΑΪ

Αυτό που αποτυπώθηκε στις εμβληματικές φωτογραφίες του Γιάννη Μπεχράκη γίνεται ξανά αφορμή και υλικό καλλιτεχνικής δημιουργίας άλλου τύπου, μέσα από τις τηλεοπτικές σειρές αυτή τη φορά, που ζωντανεύουν την εικόνα.

ΣΚΑΪ Γλυκάνισος
© REUTERS/Yannis Behrakis via Ideal Image

Γλυκάνισος ΣΚΑΪ
© REUTERS/Yannis Behrakis via Ideal Image

Γλυκάνισος
© REUTERS/Yannis Behrakis via Ideal Image

Πλέον η μυθοπλασία έχει ρεαλιστικές διαστάσεις, ιδιαιτέρως στην Ελλάδα με το πλούσιο και σημαντικό ιστορικό παρελθόν. Στις «Αγριες μέλισσες» του ΑΝΤ1 η ιστορία βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην αντιπαράθεση τσιφλικάδων και κολίγων. Το «Κόκκινο ποτάμι» του Μανούσου Μανουσάκη στο OPEN καταπιάστηκε με ένα μέγα ιστορικό θέμα, τη γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού και όλων όσων ακολούθησαν.

Οι παθογένειες της κοινωνίας και του πολιτικού συστήματος μπορούν να αποτελέσουν δομικά υλικά στην ελληνική παραγωγή. Η τέχνη δεν οριοθετείται. Χρησιμοποιώντας το ψέμα της μυθοπλασίας μπορεί να ειπωθεί μια μεγάλη αλήθεια. Και ναι, όταν γίνεται σωστά, μπορεί να επιτελέσει κοινωνικό έργο.

Όμως και η τηλεόραση είναι ένα από τα κύρια μέσα που επηρεάζουν την κοινωνία. Η σχέση είναι σαφώς αμφίδρομη. Οι ελληνικές σειρές έσπασαν πολλές φορές κοινωνικά στερεότυπα.

Η θέση της γυναίκας, το δικαίωμα στον έρωτα, η διαφορετικότητα και όλα όσα δυσκολευόμασταν να μιλήσουμε έρχονταν μπροστά μας μέσα από ελληνικές σειρές που τόλμησαν κι έσπασαν τα ταμπού. Για παράδειγμα, η κοινωνική σειρά του ALPHA «Η λέξη που δεν λες», κατάφερε να προσεγγίσει το θέμα του αυτισμού με εξαιρετική ευαισθησία. Η σειρά «Εθνική Ελλάδος» που προβλήθηκε το 2015 στο MEGA, μίλησε σε μια Ελλάδα της κρίσης για ζητήματα όπως η ενδοοικογενειακή βία, ο ρατσισμός απέναντι σε κάθε είδους μειονότητες, η συντροφικότητα μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών, με τη γυναικεία αλληλεγγύη να είναι η μεγάλη πρωταγωνίστρια. Οι «Ψίθυροι καρδιάς» (MEGA), όχι απλά «τσάκισε» τα στερεότυπα που αφορούν στις πολιτισμικές και κοινωνικές διαφορές που καταλύονται μπροστά στον έρωτα, αλλά έβαλε στη μικρή οθόνη αληθινές εικόνες από την πραγματική ζωή των Ρομά, καθώς τα γυρίσματα γίνονταν σε φυσικούς χώρους.

Η μυθοπλασία πλέον περιέχει γεγονότα και στοιχεία από τον πραγματικό κόσμο. Περιέχει επίσης εικόνες πραγματικών ανθρώπων που ζουν στο σήμερα. Είναι ξεκάθαρο ότι οι δημιουργοί δεν κλείνουν τα μάτια και δεν χρησιμοποιούν απλά τη φαντασία τους, αλλά παρουσιάζουν πληροφορίες με ενδιαφέροντα τρόπο κι εστιάζουν σε τρέχοντα κοινωνικά ζητήματα που αφορούν το κοινό ανακινώντας συζητήσεις. Εν κατακλείδι, η μυθοπλασία δεν κινείται πλέον στη σφαίρα της φαντασίας, αλλά στον πραγματικό κόσμο και τους ανθρώπους της.